CÂY XA TIỀN

Thứ tư - 18/12/2013 21:52

CÂY XA TIỀN Tên khoa học: PLANTAGO MAJOR L. Họ: PLANTAGINACEAE Tên khác: mã đề, su ma (Tày), nhả én dứt (Thái), nằng chấy mía (Dao).

MÔ TẢ:	Cây cỏ, sống một năm; phần thân rất ngắn. Lá hình thìa, có cuống dài, mọc từ gốc, nguyên hoặc có răng thưa; 3 gân lá hình cung. Hoa nhỏ, mọc thành bông dài ở kẽ lá. Quả hình hộp. Hạt nhiều, nhỏ, màu nâu bóng.
MÙA HOA QUẢ:	Tháng 5-8.
PHÂN BỔ:	Cây mọc hoang và được trồng ở khắp nơi để làm thuốc; lá làm rau ăn.
BỘ PHẬN DÙNG:	Cả cây, trừ rễ. Thu hái vào tháng 7-8, có thể hái quanh năm. Dùng tươi hoặc phơi, sấy khô.
THÀNH PHẦN HÓA HỌC:	Lá có aucubin, acid oleanolic, chất nhầy, tanin, saponin, tinh dầu, vitamin A, C và K, acid citric, đường planteosa, muối kali.
CÔNG DỤNG:	Lợi tiểu. Toàn cây hoặc hạt chữa phù, bí tiểu tiện, tiểu tiện ra máu, sỏi thận, ho lâu ngày, viêm phế quản, đau mắt đỏ, liều 8-16g mỗi ngày, dạng thuốc sắc hoặc cao uống. Lá tươi giã đắp, cao toàn cây bôi chữa bỏng, mụn nhọt. Hạt chữa ỉa chảy, kiết lỵ.