Thuốc HAY thay MẬT GẤU: NGHỆ
- Thứ sáu - 06/06/2014 08:14
- In ra
- Đóng cửa sổ này
.
Báo Kiến thức gia đình phối hợp cùng Trung ương Hội Đông y Việt Nam và Tổ chức Động vật Châu Á giới thiệu tới bạn đọc các cây thuốc, vị thuốc thay thế mật gấu, từ đó góp phần chung tay chấm dứt việc sử dụng mật gấu trong Đông y tại Việt Nam.
Nghệ hay Nghệ vàng – Curcuma longa L, thuộc họ Gừng – Zingiberaceae.
Mô tả: Cây thảo sống nhiều năm, cao khoảng 1m. Thân rễ phát triển thành củ hình khối, trên đó sinh ra nhiều rễ trụ có màu vàng cam. Rễ to, mọc từ rễ củ, đoạn cuối luôn phình to ra thành hình thoi. Lá mọc so le, có bẹ, hình dải rộng. Hoa màu vàng xếp thành bông hình trụ ở ngọn thân; lá bắc màu lục hay màu trắng nhạt pha hồng ở chóp lá. Quả hình cầu có 3 ô.
Nơi sống và thu hái: Được trồng nhiều ở các địa phương trong cả nước, để làm thuốc và gia vị. Thân rễ thường được thu hái từ tháng 10 đến tháng 12 khi cây đã bắt đầu úa vàng, cắt bỏ hết rễ; củ cái rửa để ráo đem phơi hoặc sấy khô.
Bộ phận dùng: Thân rễ gọi là Khương hoàng.
Thành phần hóa học: Củ nghệ chứa 4-6% tinh dầu màu vàng nhạt, mùi thơm; thành phần gồm 25% carbur terpenic, zingiberen và 65% ceton sesquiterpenic, các chất turmeron, arturmeron; còn có các chất curcuminoid trong đó có curcumin (0,3-1,5%) desmethoxycurcumin. Curcumin là dạng tinh thể màu đỏ ánh tím không tan trong nước, tan trong acid, trong kiềm..
Tính vị, qui kinh: Vị đắng, cay, mùi thơm hắc; vào các kinh: Tâm, Phế, Can.
Tác dụng: Hành khí phá ứ, thông kinh chỉ thống, lên da non, làm liền vết thương, thông mật, làm tăng sự bài tiết mật của tế bào gan, phá cholesterol trong máu; Tinh dầu nghệ có tác dụng diệt nấm ngoài da, kháng khuẩn.
Công dụng: Chữa chấn thương ứ huyết, bế kinh, kinh nguyệt không đều, vùng ngực bụng khí trướng đau nhức, đau liên sườn, sau khi đẻ huyết hư không ra, kết hòn cục trong bụng, tích trệ.
Liều lượng và cách dùng:
- Ngày dùng 6 - 12g, dạng thuốc sắc;
- Dùng ngoài: Lấy nghệ tươi giã tinh vắt lấy nước để bôi ung nhọt. viêm tấy lở loét ngoài da.
- Còn dùng dạng bột 4-8g chữa viêm loét dạ dày tá tràng.
Nghệ hay Nghệ vàng – Curcuma longa L, thuộc họ Gừng – Zingiberaceae.
Mô tả: Cây thảo sống nhiều năm, cao khoảng 1m. Thân rễ phát triển thành củ hình khối, trên đó sinh ra nhiều rễ trụ có màu vàng cam. Rễ to, mọc từ rễ củ, đoạn cuối luôn phình to ra thành hình thoi. Lá mọc so le, có bẹ, hình dải rộng. Hoa màu vàng xếp thành bông hình trụ ở ngọn thân; lá bắc màu lục hay màu trắng nhạt pha hồng ở chóp lá. Quả hình cầu có 3 ô.
Nơi sống và thu hái: Được trồng nhiều ở các địa phương trong cả nước, để làm thuốc và gia vị. Thân rễ thường được thu hái từ tháng 10 đến tháng 12 khi cây đã bắt đầu úa vàng, cắt bỏ hết rễ; củ cái rửa để ráo đem phơi hoặc sấy khô.
Bộ phận dùng: Thân rễ gọi là Khương hoàng.
Thành phần hóa học: Củ nghệ chứa 4-6% tinh dầu màu vàng nhạt, mùi thơm; thành phần gồm 25% carbur terpenic, zingiberen và 65% ceton sesquiterpenic, các chất turmeron, arturmeron; còn có các chất curcuminoid trong đó có curcumin (0,3-1,5%) desmethoxycurcumin. Curcumin là dạng tinh thể màu đỏ ánh tím không tan trong nước, tan trong acid, trong kiềm..
Tính vị, qui kinh: Vị đắng, cay, mùi thơm hắc; vào các kinh: Tâm, Phế, Can.
Tác dụng: Hành khí phá ứ, thông kinh chỉ thống, lên da non, làm liền vết thương, thông mật, làm tăng sự bài tiết mật của tế bào gan, phá cholesterol trong máu; Tinh dầu nghệ có tác dụng diệt nấm ngoài da, kháng khuẩn.
Công dụng: Chữa chấn thương ứ huyết, bế kinh, kinh nguyệt không đều, vùng ngực bụng khí trướng đau nhức, đau liên sườn, sau khi đẻ huyết hư không ra, kết hòn cục trong bụng, tích trệ.
Liều lượng và cách dùng:
- Ngày dùng 6 - 12g, dạng thuốc sắc;
- Dùng ngoài: Lấy nghệ tươi giã tinh vắt lấy nước để bôi ung nhọt. viêm tấy lở loét ngoài da.
- Còn dùng dạng bột 4-8g chữa viêm loét dạ dày tá tràng.